مجمع سری انتخاب پاپ (Conclave) فیلمی انگلیسی‌آمریکایی محصول ۲۰۲۴ به کارگردانی ادوارد برگر و نویسندگی پیتر استرآن با اقتباس از رمانی به همین نام نوشته رابرت هریس در سال ۲۰۱۶ است.
فیلم با نمایی از شانه‌های کاردینال توماس لورنس شروع می‌شود که پیاده به سمت واتیکان قدم بر می‌دارد. شخصیت اول کلیسای کاتولیک مرده و کاردینال‌ها از اقصی‌نقاط جهان چمدان‌به‌دست به واتیکان می‌آیند تا در جلساتی پشت درهای بسته پاپ جدید را انتخاب کنند.
لورنس وزیر داخله واتیکان است و قانونا بار برگزاری انتخاب پاپ بعدی بر گرده وی است. این بار، برای لورنس، بیش از آنچه در ابتدا به چشم می‌آید سنگین است، چراکه او یک بار قبل از مرگ پاپ استعفایش را به او تقدیم کرده، اما پاپ آن را نپذیرفته است. لورنس مدتی است انگار درون خود ردی از ایمان نمی‌یابد و تصمیم گرفته آن را انکار نکند و در نتیجه موضوع را با پاپ در میان می‌گذارد. پاپ نمی‌پذیرد و چندی بعد از دنیا می‌رود.
لورنس بعد از فوت پاپ متوجه می‌شود پاپ بیمار بوده و از بیماری‌اش اطلاع داشته اما چیزی از آن به دیگران نگفته است. این مسئله بار مسئولیت انتخاب پاپ بعدی را بر دوش لورنس سنگین‌تر می‌کند. پاپ فقید علی رغم کناره‌گیری لورنس، این بار را از دوش او بر نداشته است.
بخش زیادی از فیلم روایت رقابت پیچیده کاردینال‌ها در دو جبهه محافظه‌کار و تحول‌طلب و دسیسه‌های پی‌درپی مدعیان نسبت به یکدیگر و تنها افتادن لورنس بی‌ادعا در میانه‌ای مملو از کشمکش و دعواست. لورنس به جبهه کاردینال‌های تحول‌خواه تعلق دارد، اما اصرار دارد که این صرفا یک جلسه رای‌گیری است و نباید به مرگ و زندگی تبدیل شود، اما دوست هم‌جبهه‌اش با فریاد به او گوشزد می‌کند که این یک جنگ تمام‌عیار است. اگر پاپ از کاردینال‌های رقیب انتخاب شود، کلیسا قرن‌ها به عقب بر می‌گردد. با این حال لورنس انگار بیشتر حواسش به امانتی است که به او سپرده شده و نمی‌خواهد وارد چنین جنگی شود.
فیلم پر از فضاهای خالی و سکوت‌های محسوس است. کاردینال‌ها زیر سقف‌های بلند و نقاشی‌های واتیکان قدم می‌زنند و با یکدیگر گفتگو و مجادله می‌کنند و گاهی حتی کارشان به فریاد و تهدید نیز می‌کشد. موسیقی فیلم اثر آهنگساز آلمانی ولکار برتلمن نیز با این فضا همخوانی دارد و سکوت را به بخشی از شنیدار خود تبدیل کرده است. نوازنده‌ها در بسیاری از قطعات به جای نواختن ساز با آرشه به آن ضربه می‌زنند و نت‌های موسیقی مانند کاردینال‌های رنگین‌پوش زیر سقف‌های بلند واتیکان به یکدیگر اصابت می‌کنند.
سکوتی که در صدا و تصویر و موسیقی فیلم جریان دارد بازتاب خلأی است که لورنس درون خود احساس می‌کند. موتیفی شبیه ماغ کشیدن حیوانات سنگین‌وزن به خاطر رکود و بی‌تفاوتی و امتداد درد و ملال، با طنین بم که به صورت گاه‌و‌بی‌گاه در قطعات گوناگون تکرار می‌شود، یادآور زاویه دید لورنس به مسئله و موقعیت پردرد و پیچیده‌ای است که در آن قرار دارد.
Conclave Soundtrack, Arrival, Volker Bertelmann
Conclave Soundtrack, The Abyss Calls Out, Volker Bertelmann
اما لورنس به مرور دست به عمل می‌زند و علی رغم تردیدهای جان‌فرسایی که دارد سعی می‌کند اجازه ندهد صندلی پاپ بازیچه قدرت شود. او در این راه از پیگیری هیچ سرنخی فروگذار نمی‌کند و تا تخریبِ تمام‌عیار شانس اصلی کاردینال‌های هم‌جبهه‌اش نیز پیش می‌رود. کاردینال کنارکشیده و بی‌ادعای سابق نه تنها دیگر خود را کنار نمی‌کشد، بلکه با تمام قوا در در برابر مدعیان می‌ایستد و با هیچ ارعاب و تهدیدی پا عقب‌نشینی نمی‌کند. به نظر می‌رسد توماس لورنس جایی در میانه داستان در ژرفنای وجودش سکوت را شکسته و چیزی شنیده یا کسی صدایش را آنجا شنیده که در این موقعیت خطیر نگهش می‌دارد.
فیلم تا اینجا پیچیده و پرکشش پیش می‌رود. اما از لحظه‌ای که دوربین زوم می‌کند روی دست لورنس تا تماشاچی ببیند او نام خودش را روی برگه رای نوشته و بلافاصله نیز بعد از آن با موج انفجار تروریستی اطراف مثل کسی که به عذاب الهی گرفتار شده نقش زمین می‌شود، یکمرتبه داستان به طور کامل از ریتم می‌افتد. بعد از آن همه چیز رنگ عوض می‌کند و بحث‌های شدیدی درباره رویایی کلیسای کاتولیک با مسلمانان در میان کاردینال‌ها در می‌گیرد که ارتباط چندانی با بدنه فیلم هم ندارد. در میانه این بحث و جدل نیز، کاردینال ناشناسی لب به سخن می‌گشاید و با همان چند دقیقه سخنرانی اکثریت آرای کاردینال‌های جان‌سخت را به خود اختصاص می‌دهد.
مجمع سری کاردینال‌ها، می‌توانست فیلمی ماندگار باشد، اگر عوامل سازنده فیلم می‌توانستند ارتباط ارگانیگی بین پایان‌بندی داستان و بدنه‌اش برقرار کنند. فیلم در نهایت حسرت یک اثر سینمایی درجه اول را برای بیننده‌اش به یادگار می‌گذارد.
اردیبهشت ۱۴۰۴
دیدگاهتان را بنویسید